Wspólnie na rzecz działań antydyskryminacyjnych – o współpracy Muzeum Stutthof w Sztutowie z Pomorską Policją

Gdy kilka lat temu podpisywaliśmy porozumienie z Komendą Wojewódzką Policji w Gdańsku, nikt chyba nie spodziewał się, że nasza współpraca rozwinie się do takich rozmiarów. Mieliśmy przede wszystkim działać w zakresie edukacji historycznej oraz w sferze patriotycznej. Wśród głównych celów, jakie sobie stawialiśmy, było upamiętnienie i dokumentowanie historii związanej z funkcjonowaniem byłego obozu koncentracyjnego Stutthof, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki zbrodni ludobójstwa oraz jej skutków. Ponadto zobowiązaliśmy się do upowszechniania wiedzy w tym zakresie. Spotkania, o których wtedy rozmawialiśmy, miały na celu nie tylko podniesienie kwalifikacji i umiejętności funkcjonariuszy oraz pracowników Policji, ale również pozwolić im na zrozumienie mechanizmów i schematów, które prowadzą do przestępstw motywowanych nienawiścią rasową, religijną i inną.

W marcu 2022 r. odbyły się pierwsze dwudniowe warsztaty antydyskryminacyjne w Muzeum Stutthof w Sztutowie, w których wzięli udział przedstawiciele kadry kierowniczej Policji z województwa pomorskiego. Z Komendantami Miejskimi i Powiatowymi Policji rozmawialiśmy nie tylko o historii obozów koncentracyjnych, ale również zwróciliśmy uwagę na uniwersalny charakter postaw i zachowań, które doprowadziły do powstania takiego miejsca jak KL Stutthof. Mówiliśmy o roli stereotypów w społeczeństwie, mechanizmach prowadzących do ludobójstwa, rozważaniach natury socjologicznej nad okrucieństwem sprawców, poczuciu siły w grupie, a także o bierności społecznej. Ogromnym atutem warsztatów była możliwość zobaczenia na własne oczy terenu dawnego obozu koncentracyjnego Stutthof, miejsca zrodzonego z nienawiści do innych i w latach 1939–1945 będącego miejscem gehenny ok. 110 000 więźniów z 28 krajów. Po zakończonych warsztatach otrzymaliśmy wiele pozytywnych informacji zwrotnych, i jak się wkrótce okazało, nie były to ostatnie warsztaty antydyskryminacyjne, jakie zorganizowaliśmy dla Pomorskiej Policji.

Od marca 2022 do czerwca 2024 przeszkoliliśmy ponad 100 policjantów, wśród których, obok wspomnianej grupy, byli również przedstawiciele:

• kadry kierowniczej średniego szczebla, w tym Komendanci/Zastępcy Komisariatów Policji z Gdańska i Gdyni oraz naczelnicy wydziałów z Sopotu,
• członkowie Komisji Antymobbingowej i Antydyskryminacyjnej,
• policjantki i policjanci z jednostek policji w Gdańsku, Pruszczu Gdańskim, Nowym Dworze Gdańskim, Tczewie oraz Malborku.

Każde z warsztatów, oprócz ogromu wiedzy, stanowiły doskonałą przestrzeń do wymiany spostrzeżeń i prób odpowiedzi na pytanie: Czy aby na pewno tragedia, jaka wydarzyła się w obozie Stutthof, może się nie powtórzyć?

W tym roku nasze warsztaty zyskały również rangę ogólnopolską. W ramach jednego z wydarzeń towarzyszących 20-leciu Systemu Ochrony Praw Człowieka w Policji mieliśmy okazję gościć Pełnomocników ds. Ochrony Praw Człowieka z całej Polski. Zorganizowaliśmy dla nich seminarium eksperckie dotyczące edukacji retrospektywnej z zakresu praw człowieka.

Nasza współpraca nie ogranicza się wyłącznie do warsztatów. W czerwcu 2023 roku Komenda Wojewódzka Policji w Gdańsku była naszym partnerem podczas organizacji konferencji „Dziecko w obliczu wojny”. Jednym z prelegentów był natomiast insp. Bogusław Ziemba, ówczesny Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gdańsku, który przedstawił temat „Działania Pomorskiej Policji w zakresie bezpieczeństwa małoletnich uchodźców z Ukrainy”.

Tak duże zaangażowanie Pomorskiej Policji jest dla nas niezwykle ważne. Cieszymy się, że wspólnie możemy tworzyć #KoalicjęPamięci. Dlatego też z wielką radością Muzeum Stutthof w Sztutowie przyjęło wiadomość o przyznaniu przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Brązowego Medalu „Za zasługi dla Policji” Piotrowi Tarnowskiemu, dyrektorowi Muzeum Stutthof w Sztutowie, oraz Ewie Malinowskiej, kierownikowi Działu Oświatowego. Odznaczenia zostały wręczone 26 czerwca 2024 r. podczas Wojewódzkich Obchodów Święta Policji w 105. Rocznicę Powołania Policji Państwowej.