Aktualności
Call for papers. Ogólnopolska konferencja naukowa „Rok 1945 na Pomorzu…”
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku oraz Muzeum Stutthof w Sztutowie. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1939-1945) zapraszają do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej „Rok 1945 na Pomorzu. Kres okupacji niemieckiej i obrazy początków pomorskiej rzeczywistości powojennej: spojrzenie z perspektywy 80 lat od zakończenia II wojny światowej” organizowanej 8 maja 2025 r. w 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej w Europie i uwolnienia ostatnich więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof.
Zapoczątkowana niemiecką agresją na Polskę II wojna światowa była jednym z najtragiczniejszych konfliktów zbrojnych w całych dziejach ludzkości. Na Pomorzu Gdańskim okupacja niemiecka miała szczególnie brutalny przebieg i trwała nieco dłużej niż na innych obszarach okupowanej przez Niemcy Polski. Zakończyło ją dopiero wkroczenie Armii Czerwonej, które nie przyniosło jednak wolności, a zapoczątkowało instalowanie nowej władzy komunistycznej. Koniec wojny oznaczał także ogromną fluktuację ludności. Na miejsce wysiedlonych Niemców, pojawili się Polacy. Byli to zarówno szukający swojej szansy na nowych terenach, jak również ci, którym odebrano ich domy na Kresach. Wszyscy znaleźli się w całkowicie nowej rzeczywistości.
Celem naukowej konferencji organizowanej przez Oddział IPN w Gdańsku i Muzeum Stutthof w Sztutowie jest próba podsumowania dotychczasowego stanu badań na temat przełomowego znaczenia roku 1945 dla Pomorza oraz prezentacja nowych ustaleń i źródeł dokumentujących moment symbolicznego przejścia ze stanu okupacji i wojny w stan pokoju oznaczającego początek nowej komunistycznej rzeczywistości. Konferencja będzie także okazją do wymiany naukowych doświadczeń pomiędzy przedstawicielami różnych dyscyplin: historycznej, medycznego, prawniczego, psychologicznego i socjologicznego.
Zagadnienia szczegółowe:
– ostatnie etapy niemieckiej eksterminacji Polaków na Pomorzu,
– rzeczywistość konspiracyjna w obliczu końca wojny i zmian 1945 r.,
– działania militarne Niemców i Sowietów na Pomorzu w 1945 r.,
– sowieckie represje na Pomorzu w 1945 r.,
– budowa zrębów reżimu komunistycznego na Pomorzu w 1945 r.,
– sowiecka administracja wojskowa w 1945 r.,
– Sowieci wobec przemysłu, rolnictwa i mienia polskiego,
– przestępczość Sowietów na Pomorzu w 1945 r.,
– podziemie niepodległościowe na Pomorzu w 1945 r.
– specyfika pomorskich powojennych postaw społecznych,
– ludnościowe, gospodarcze, statystyczne i prawne aspekty zmian na Pomorzu,
– Niemcy na Pomorzu w 1945 r.
– odbudowa Pomorza po zakończeniu II wojny światowej,
– administracja niemiecka, sowiecka i polska w 1945 r.: studia przypadku i porównania,
– pierwsze dokumentowanie śladów niemieckich zbrodni z czasów okupacji,
– komunistyczna działalność propagandowa w 1945 r.,
– społeczeństwo, kultura i polityka wobec „zmiany”,
– Pomorze w żałobie: pogrzeby i inne formy upamiętniania ofiar niemieckiej okupacji w 1945
– Pomorze na tle innych terenów Polski po zakończeniu niemieckiej okupacji,
– weryfikacja i rehabilitacja ludności na Pomorzu po II wojnie światowej
Miejsce konferencji: Gdańsk
Język konferencji: polski
Czas wystąpień: 20 minut (do dyspozycji referentów laptop, rzutnik multimedialny), prosimy
o wcześniejsze nadsyłanie prezentacji multimedialnych.
Termin nadsyłania zgłoszeń: 20 kwietnia 2025 r. Osoby zakwalifikowane do udziału zostaną poinformowane do 25 kwietnia 2025 r.
Publikacja: artykuły zostaną opublikowane w tomie z serii „Pomorze Gdańskie pod okupacją niemiecką 1939–1945”.
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo wyboru referatów spośród zgłoszonych propozycji. Wybrani prelegenci zostaną poinformowani o przyjęciu referatów drogą mailową. Zgłoszenia na konferencję należy dokonać za pośrednictwem załączonego formularza.
Organizatorzy nie przewidują opłaty konferencyjnej, zapewniają też referentom bezpłatne noclegi, wyżywienie oraz zwrot kosztów podróży. Pracownicy IPN rozliczają udział
w konferencji w ramach delegacji służbowych.
Zgłoszenia i ewentualne pytania prosimy kierować na adres daniel.czerwinski@ipn.gov.pl
